M.Ö. Önemli Tarihler

M.Ö.4241

Olayların kesin olarak tarihlendiği ilk yıl. Bunu olanaklı kılan Mısır takvimi olmuştur

M.Ö. c. 2630

İmhotep, Mısır Firavunu Coser'e hekimbaşı olur.

M.Ö. c. 1000

Çinlilerin gökbilim alanında bildikleriyle ilgili ilk kayıtlar.

M.Ö. c.

700 Eski bir Hint tıp metni olan Ayurueda'nın ilk derlenişi.

MÖ. c. 600

Miletoslu Thales, doğada olup bitenler için ussal açıklamalar bulmaya çalışır.

M.Ö. 551.

Çinli filozof Konfüçyüs doğar

M.Ö. c. 500

Pythagoras, evrende sayıların ve uyumun gizemli önemini irdeler.

M.Ö. c. 450

Daha sonra büyük bir doktor olacak olan Hippokrates, Kos (İstanköy) adasında doğar.

M.Ö. 399

Yunanlı filozofların en önemlilerinden Sokrates'in ölümü.

M.Ö. 387

Filozof Platon, Atina'da Akademia'yı kurar

M.Ö. c. 335

Aristoteles, doğa tarihiyle ve evrenin yapısıyla ilgili önemli bilimsel kitaplar kaleme alır.

M.Ö.287

Matematikçi ve mucit Arkhimedes doğar.

M.S. Önemli Tarihler

150

Ptolemaios, yıldızlarla gezegenlerin hareketleri hakkındaki Almagest'i yazar.

161

Yunanlı anatomici Galenos, daha sonra ünlü bir doktor olacağı Roma'ya yerleşir.

c. 600.

Orta Amerika'da Maya uygarlığı gelişir

813.

Bağdat'ta gökbilim okulu kurulur

c. 854 oğar.

Arap simyacı Ebubekir Razi (Rhazes) d

965

Optik konusundaki çalışmalarıyla ünlü Arap fizikçi İbnülheysem (Alhazen) doğar.

1253

Matematik ve bilim dersleri veren Robert Grosseteste'in ölümü.

1264

Aquinolu Thomas, Hıristiyan düşüncesini Aristoteles'in öğretisiyle uzlaştırır.

1267

Roger Bacon, geleneksel Hıristiyan eğitimine karşı çıkar.

1452.

Mucit ve sanatçı Leonardo da Vinci doğar

1527.

Paracelsus, Basel Üniversitesi'nde profesör olur

1543

Copernicus, gezegenlerin Dünya'nın etrafında değil, Güneş'in etrafında döndüğünü ortaya atan kuramını yayımlar. Andreas Vesalius, insan anatomisiyle ilgili yeni bir elkitabı çıkarır.

1551

Conrad von Gesner, hayvan krallığıyla ilgili dev incelemesini yayımlamaya başlar.

1574

Tycho Brahe, gökyüzünü gözlemek için Hven adasında bir gözlemevi kurar.

1596.

Matematikçi ve filozof Rene Descartes doğar

1610

Galileo Galilei, teleskop kullanarak yaptığı gökbilimsel keşifleri konu alan Yıldızların Habercisi'ni yayımlar.

1616.

William Harvey, kan dolaşımı konusunda dersler verir

1618

Johannes Kepler, gezegenlerin Güneş'in çevresinde çizdikleri elips biçimindeki yörüngeleri betimleyen yasaları yayımlar.

1627

Francis Bacon'un, bilimin toplum içindeki önemli rolüyle ilgili etkili düşünceler içeren Yeni Atlantis'inin yayımlanışı.

1632

Galileo, lki Büyük Dünya Sistemi Hakkında Diyalog'u yayımlar.

1642

Galileo ölür. Isaac Newton doğar

1644

Descartes'ın en önemli bilimsel çalışması Felsefenin İlkeleri'nin yayımlanışı.

1661

Robert Boyle, Kuşkucu Kimyager başlıklı kitabında, maddenin minik yuvarlardan oluştuğunu ileri sürer.

1662.

Londra'da Kraliyet Derneği kurulur

1665

Robert Hooke'un, mikroskop yardımıyla çizilmiş ayrıntılı çizimler içeren Micrographia'sının yayımlanışı.

1666

Paris'te, Academie Royale des Science kurulur

1682

Edmond Halley, daha sonra kendi adıyla anılacak bir kuyrukluyıldızın yörüngesini çizip betimler.

1687

Newton'un, evrensel çekim yasalarını formülleştirdiği Principia başlıklı kitabının yayımlanışı.

1703

Newton, Kraliyet Derneği'nin başkanlığına getirilir ve 1727'de ölümüne dek bu görevde kalır.

1704

Newton, mercekler ve ışık hakkındaki, Optik başlıklı kitabını yayımlar. John Ray, 17 000 bitkiyi içeren sınıflandırmasını tamamlar

1705

Francis Hauksbee, vakumlubir küreyi sürterek anlık, parlak elektrik ışıkları elde eder.

1729.

Stephen Gray, elektriği büyük uzaklıklara iletir

1745

Elektrik depolayan bir alet olan Leiden şişesinin bulunuşu.

1748

Georges de Buffon, 36 cilt tutan, doğa tarihi incelemesini tamamlar.

1752

Benjamin Franklin, yıldırımın elektrikten kaynaklandığını gösterir.

1753

Carl Linnaeus, yeni, ikiterimli bitki sınıflandırma sistemini yayımlar.

1756

Joseph Black, kimyasal maddelerin ısıtılmasıyla elde edilebilen "sabit hava"yı bulur.

1774

Joseph Priestley, bugün bizim oksijen olarak bildiğimiz gazı ayrıştırır ve ona "flojistonlu hava" adını verir.

1775

Abraham Werner, Freiberg'te bir madencilik okulu kurar ve yavaş yavaş, yerbilimsel değişmeyle ilgili "Neptün" kuramını geliştirir.

1779

Antoine Lavoisier, "flojistonlu hava"nın varlığını kanıtlar ve ona yeni bir ad vererek "oksijen" der.

1787

Caroline Herschel, gökbilime yaptığı katkılardan dolayı sarayın takdirini kazanır.

1789

Lavoisier'nin, 33 elementi sıraladığı ve bu elementlerin adlandırılması ile ilgili modern sistemi sunduğu Kimyasal Adlandırma Yöntemi'nin yayımlanışı.

1791

Luigi Galvani, kurbağalarla yaptığı elektrik deneylerinin sonuçlarını yayımlar.

1795

James Hutton'ın kitabı Yer Kuramı, Kitab-ı Mukaddes'te yaradılış konusunda söylenenleri sorgular. Yerbilimsel değişikliklerin, Kitab-ı Mukaddes'te söylenenlerin tersine, milyonlarca yılda meydana geldiğini ileri sürer.

1796

Edward Jenner, bir çocuğu çiçek hastalığına karşı aşılar. 1799 Alessandro Volta, ilk elektrik bataryasını yapar

1808

John Dalton'un kitabı Yeni Kiınya Felsefesi Sisteıni, atom kuramı hakkında önemli ve yeni fikirler ortaya atar.

1809

Jean de Lamarck, canlı varlıklardaki değişmeyle ilgili açıklamasını yayımlar. Bu açıklamada, sonradan kazanılmış özelliklerin kalıtsal olarak aktarılabileceğini ileri sürer.

1820

Hans Oersted, elektrik akımının pusulanın iğnesi üzerinde manyetik etki yarattığını gösterir.

1824

Justus von Liebig, Almanya'da, Gissen'de kendi araştırma laboratuvarını kurar.

1831

Charles Lyell, Londra King's College'da profesörlüğe atanır. Charles Darwin, HMS Beagle ile yolculuğuna başlar. Michael Faraday, hareketli bir mıknatıstan elektrik akımı elde eder.

1843

Ada Lovelace matematik çalışmasını yayımlar.

1858

Alfred Wallace'ın doğal seçilim hakkındaki elyazmaları Darwin'in eline ulaşır.

1859

Darwin, evrim kuramlarını içeren, Türlerin Kökeai'ni yayımlar.

1867

Joseph Lister, antiseptikler kullanılarak mikrop kapmaların azaltılabileceğini gösterir.

1868

Gregor Mendel, bezelye bitkileriyle yaptığı, modern genetik kuramının temellerini oluşturan araştırmalarını bitirir.

1869

Dimitriy Mendeleyev, Periyodik Çizelge'yi hazırlar.

1871

Darwin, evrim konusundaki ikinci kitabı lnsanıa Türeyişi'ni yayımlar

1872

James Maxwel, Faraday'ın elektrik kuramlarını sayıya dökmek için cebir denklemleri kullanır.

1882.

Robert Koch, kolera virüsünü bulur

1885

Louis Pasteur, bir dizi aşı yaparak, kuduz bir köpek tarafından ısırılmış bir çocuğun yaşamını kurtarır.

1886

Heinrich Hertz, radyo dalgalarının varlığını gözler önüne seren araştırmalarına başlar.

1888

Sophia Krukovsky, Prix Bordin'i kazanır

1895

Wilhelm Röntgen, X-ışınlarını bulur.

1896

Antoine Becquerel, uranyumun radyoaktif olduğunu bulur.

1900

1905 Albert Einstein, Özel Görelilik kuramı da içinde olmak üzere, üç bilimsel yazı yayımlar.Max Planck "kuantumlanan enerji" fikrini ortaya

1910

Thomas Morgan'ın sirkesinekleriyle yaptığı deneyler, Mendel'in kalıtımla ilgili düşüncelerini doğrular.

1911

Marie Curie, radyoaktiflik konusunda kendi başına yaptığı çalışmalardan dolayı Nobel Ödülü alır; böylece de bu ödülü iki kez alan ilk kişi olur. Ernest Rutherford, atomun merkezinde bir çekirdek olduğunu gösterir.

1913

Niels Bohr, hidrojen atomu için yeni bir model önerir

1915

Alfred Wegener, kıta kayması kuramını yayımlar.

1919

Einstein, Genel Görelilik konusundaki yazısını yayımlar.

1923

Edwin Hubble, bizimkinin ötesindeki gökadaların varlığını kanıtlar.

1927

Georges Lemaître, evrenin sürekli genişlediği düşüncesini ortaya atar.

1928

Bugün penisilin dediğimiz bir oluşumun bakterileri öldürmesi Alexander Fleming'in dikkatini çeker.

1929

Hubble, gökadaların birbirlerinden uzaklaştığını gösterir. Bu da Büyük Patlama kuramına temel oluşturur.

1948

Hermann Bondi ve Thomas Gold evrenle ilgili Durağan Durum kuramını ortaya atar.

1953

Francis Crick ile James Watson DNA molekülünün yapısını keşfeder.

1963

Yerbilimsel deneyler Wegener'in düşüncelerini doğrular ve levha tektoniği kuramı yerleşir.

1964

Robert Wilson ile Arno Penzias uzayda radyo parazitleri saptarlar. Bunların, Büyük Patlama'nın yankısı olduğu düşünülür.

Kaynak: Arkhimedes'ten Einstein'a Bilim Adamları, Tubitak Popüler Bilim Kitapları